O co chodziło w wojnie o Falklandy?
W tym tygodniu mija 37. rocznica kontrowersyjnego zatonięcia argentyńskiego okrętu marynarki wojennej General Belgrano
Wojska brytyjskie przybywają na Falklandy podczas konfliktu z Argentyną
Zdjęcia Fox/Getty Images
Naczelne dowództwo brytyjskich sił zbrojnych podjęło w tym tygodniu jedną z najbardziej kontrowersyjnych decyzji w wojskowej historii kraju, nakazując storpedowanie generała Belgrano.
2 maja 1982 r., w środku dziesięciotygodniowej wojny o Falklandy z Argentyną, okręt podwodny Królewskiej Marynarki Wojennej HMS Conqueror otrzymał rozkaz zatopienia krążownika marynarki wojennej Argentyny. W wyniku ataku zginęło 323 marynarzy.
Ze względu na okoliczności ataku zatonięcie Belgrano zostało przez niektórych obserwatorów potępione jako zbrodnia wojenna. Chociaż 1 maja statek naruszył strefę wykluczenia 200 mil morskich Wielkiej Brytanii wokół wysp, odpłynął następnego dnia i odpłynął z Falklandów, gdy został trafiony. The Daily Telegraph mówi.
Według Dziennik Obrony Wielkiej Brytanii , w czasie wojny, zgodnie z prawem międzynarodowym, kierunek i położenie wojującego okrętu marynarki wojennej nie ma wpływu na jego status, a zatem zatonięcie było technicznie uzasadnione.
Niemniej jednak wielu krytyków, w tym niektórzy komentatorzy brytyjscy, do dziś uważa zatonięcie za zbrodnię wojenną, mówi Codzienna poczta .
Kontrowersje wokół zatonięcia zostały spotęgowane przez opublikowanie przez The Sun na pierwszej stronie zdjęcia Belgrano pod nagłówkiem Gotcha!.
Opiekun donosi, że wielu z nich zostało odrzuconych przez gazetę, radośnie informując o pierwszych zgonach podczas wojny, z których wielu było nastolatkami, odnosząc się do decyzji redaktora Kelvina MacKenzie, aby opublikować nagłówek jako z zimną krwią.
Zatonięcie generała Belgrano pozostaje kontrowersyjnym i kluczowym wydarzeniem w trakcie wojny o Falklandy, krótkim, ale decydującym konfliktem wiosną 1982 roku. Oto, jak się rozwinął:
Jak zaczęła się wojna o Falklandy?
Suwerenność nad smaganymi wiatrem i słabo zaludnionymi wyspami, położonymi u wybrzeży Argentyny na południowym Atlantyku, przez dziesięciolecia była źródłem napięć.
Wielka Brytania rządziła Falklandami nieprzerwanie od połowy XIX wieku, a zdecydowana większość niewielkiej populacji wyspy – mniej niż 3000 według spisu z 2012 r. – to potomkowie brytyjskich osadników.
Jednak w Argentynie, gdzie wyspy znane są jako Las Malvinas, rząd twierdzi, że kraj odziedziczył kontrolę nad nimi po Hiszpanii w XIX wieku i wskazuje na ich bliskość do Ameryki Południowej, aby wzmocnić swoje roszczenia do suwerenności.
W 1982 r. rządząca junta wojskowa Argentyny stanęła w obliczu kryzysu gospodarczego i generał Leopoldo Galtieri miał nadzieję, że inwazja wzmocni jego słabnącą popularność w kraju.
Napięcie zaczęło kipiać, gdy grupa argentyńskich złomowców wylądowała 19 marca na kontrolowanej przez Brytyjczyków Georgii Południowej, 810 mil na wschód od Falklandów i podniosła argentyńską flagę.
Następnie, 2 kwietnia, około 3000 argentyńskich sił specjalnych zaatakowało Port Stanley, stolicę wyspy, przygotowując grunt pod konflikt.
Czy Argentyna spodziewała się, że Wielka Brytania pójdzie na wojnę?
Inwazja inwazji Port Stanley zaskoczyła Whitehall. Sześć miesięcy wcześniej brytyjski wywiad doszedł prywatnie do wniosku, że rząd argentyński wolałby dochodzić swoich roszczeń do suwerenności za pomocą pokojowych środków, mówi Niezależny .
Rząd Thatcher wysłał również sygnał, że Wielka Brytania nie chce walczyć o wyspy, złomując jedyny brytyjski okręt wojenny w ich pobliżu, HMS Endurance, w styczniu 1982 roku.
Odtajniony teraz dokument CIA zatytułowany „Rozwiązania kryzysu na Falklandach” pokazał, że wierzy się, że Wielka Brytania jest gotowa zaakceptować ostateczny zwrot wysp pod argentyńską suwerenność.
Zasugerował również, że wyspiarze, którzy nie chcieli zostać obywatelami Argentyny, mogliby zostać przeniesieni do Szkocji Codzienna poczta raporty.
Dlaczego więc Wielka Brytania rozpoczęła wojnę o wyspy?
Podobnie jak jej przeciwny numer w Argentynie, Thatcher martwiła się o swoją popularność w domu. Jeszcze w swojej pierwszej kadencji była daleko w sondażach i mierzyła się z podwójnymi groźbami niezgody wewnątrzpartyjnej i wzrostu Partii Socjaldemokratycznej (SDP).
Kiedy premier dowiedziała się o inwazji na Port Stanley, zaryzykowała, że wojna wzmocni jej rozpadającą się bazę sił, mówi Simon Jenkins o Opiekun . Thatcher szybko ogłosiła, że 1800 wyspiarzy ma brytyjską tradycję i inwentarz, i wysłała grupę zadaniową, aby przebyć 8000 mil i odzyskać wyspy.
Chociaż wojna trwała tylko dziesięć tygodni, a Argentyńczycy ponieśli znacznie większe straty, brytyjskie zwycięstwo było rozpaczliwie bliskie, pisze Jenkins.
Wniosek większości analityków obrony jest taki, że Argentyńczycy powinni byli wygrać tę wojnę i gdyby czekali na czerwcowe sztormy na południowym Atlantyku, prawdopodobnie by to zrobili.
Jakie było dziedzictwo wojny?
Pozorny hazard Thatcher opłacił się: wybory powszechne w następnym roku dały jej najbardziej decydujące zwycięstwo wyborcze od czasu Partii Pracy w 1945 roku.
Na poziomie geopolitycznym Falklandy pozostają w rękach brytyjskich od 1982 r. W 2013 r. 99,8 procent wyspiarzy głosowało za pozostaniem w Wielkiej Brytanii, przy czym tylko trzy głosowały przeciw.
Jednak napięcia między Wielką Brytanią a Argentyną bulgotały w latach 2007–2015 za rządów argentyńskiej prezydent Cristiny Fernandez de Kirchner, której wielu krytyków oskarżało o podsycanie płomieni sporu, aby odwrócić uwagę od wewnętrznych niedociągnięć jej administracji.
Wydaje się, że jej następca, Mauricio Macri, wybrał mniej konfrontacyjną ścieżkę. Chociaż zasadniczo podtrzymuje suwerenność Argentyny nad wyspami, pozostaje stosunkowo cichy w tej sprawie, a jego administracja do tej pory widziała odwilż w stosunkach Argentyny z Wielką Brytanią.
Jak w przypadku każdej wojny, jednym z trwałych śladów po żołnierzach, którzy służyli w konflikcie, jest nieustający ból i urazy spowodowane długotrwałymi obrażeniami.
Były żołnierz Simon Weston jest jednym z najbardziej znanych weteranów Falklandów.
Był na pokładzie RFA Sir Galahad w Port Pleasant w dniu 8 czerwca 1982 roku, kiedy został zbombardowany i doznał 46% poparzeń.
Statek przewoził tysiące galonów oleju napędowego i benzyny, a także amunicję i bomby fosforowe. Z 30-osobowego plutonu Westona zginęło 22.
