Jak odkrycie wraku Titanica okazało się fałszem?
Odkrycie Titanica trzydzieści lat temu zniszczyło lata mitów i przypuszczeń
Obrazy Getty
przez Briana Edwardsa
1 września 1985 r. wrak RMS Titanic został odkryty przez amerykańsko-francuski zespół dwie mile pod powierzchnią morza i 370 mil od wybrzeża Nowej Fundlandii. Odkrycie rozbiło lata mitów, przypuszczeń i fikcji na temat zaginionego luksusowego liniowca.
Titanic spoczywał tam w spokoju od wieczora 14 kwietnia 1912 roku, kiedy statek uderzył w górę lodową i zatonął podczas dziewiczego rejsu z Southampton do Nowego Jorku.
Zginęło około 1500 osób, ponad połowa z 2224 pasażerów i załogi.
Podjęto wiele prób odnalezienia wraku, zanim dr Robert Ballard i jego zespół w końcu go wyśledzili w 1985 roku. Większość poszukiwań zakończyła się niepowodzeniem, ponieważ dane o lokalizacji przekazane w czasie zatonięcia były nieprawidłowe. Poszukiwania wraku samym sonarem również okazały się bezowocne. Sukces Ballarda i jego zespołu wynikał częściowo z ich pionierskiego wykorzystania zdalnie sterowanego głębinowego okrętu podwodnego, który przesyłał obrazy z powrotem na powierzchnię.
Zespół odkrył, że wrak składał się z pięciu oddzielnych miejsc na polu gruzu o wymiarach 3 na 5 mil. Głównymi dwoma miejscami były dziób i rufa statku, który został przedzielony na dwie części podczas tonięcia, i które teraz leżą w odległości około jednej trzeciej mili od siebie.
Oba miejsca są powoli konsumowane przez bakterie, które zjadają metal i tworzą coś, co naukowcy nazywają „szelestami”.
Dla wielu z nas zatonięcie Titanica jest synonimem przeboju Jamesa Camerona z 1997 roku Tytaniczny , który pozostaje drugim najbardziej dochodowym filmem wszechczasów.
W jego mocno fabularyzowanej relacji jest wiele rażących błędów historycznych.
W filmie pokazane są nowoczesne żarówki w ręcznych pochodniach, używane są ołówki, które nie były jeszcze w produkcji, a Jack Leonarda DiCaprio entuzjastycznie opowiada o przejażdżce kolejką górską na molo w Santa Monica, mimo że ta konkretna kolejka górska nie zostałaby zbudowana przez kolejne cztery lata. W jednej scenie omawiane jest twierdzenie Zygmunta Freuda, osiem lat przed jego faktycznym opublikowaniem.
Takie drobne uchybienia nie psują fabuły, ale sugestia, że „Les Demoiselles d'Avignon” Picassa spadła ze statkiem, może być o krok za daleko. Obraz wisi obecnie w Museum of Modern Art w Nowym Jorku.
Producenci filmu musieli również przeprosić potomków prawdziwego oficera Williama Murdocha, który jest pokazany w filmie, strzelając do dwóch uciekających pasażerów, zanim się zabije. Nie było dowodu, że coś podobnego wydarzyło się w rzeczywistości.
Film jest jednak zwykle chwalony za to, że przedstawia zatonięcie i żniwo, jakie spowodowało to na samym statku, który w nocy z 14 do rana 15 kwietnia 1912 r. pochłonął nieco ponad dwa i więcej pół godziny.
Chociaż prawdziwy wrak był szeroko opisywany w filmie, nadając upiorny realizm scenom przedstawiającym zardzewiałe wodne szczątki i scenografię odtworzoną ze współczesnych fotografii, dopiero niedawno szczegółowe odwzorowanie wraku dowiodło, że zatonięcie przedstawione na film w rzeczywistości nie odbył się tak, jak pokazano.
W 2010 roku prawni zarządcy wraku rozpoczęli wielomilionowe przedsięwzięcie znane jako The Titanic Mapping Project, RMS Titanic Inc. Zajęło to prawie pięć lat.
Jego celem było możliwie najdokładniejsze rejestrowanie wszystkich dostępnych danych z dna morskiego – pomiar rozmiaru, stanu i lokalizacji wszystkich szczątków (nawet przedmiotów wydobytych na powierzchnię) za pomocą precyzyjnego obrazowania sonaru oraz wysokiej rozdzielczości zdjęcia wykonane przez podwodne roboty, aby ostatecznie stworzyć ogromny obraz tego, jak wygląda cała witryna. Najnowszy film dokumentalny Opróżnij Titanica pokazali model 3D, który stworzyli na podstawie swoich wyników.
To, co naukowcy przyglądali się łącznie 37 terabajtom danych z odkrytego pola szczątków, polegało na tym, że szeroko rozpowszechniona opinia na temat tego, co stało się ze statkiem, była błędna. I, niestety, ta rzecz została przedstawiona w filmie Jamesa Camerona.
Film pokazuje najpierw tonący dziób Titanica, a następnie wyciągany z wody rufę, odrywający się od reszty statku i tonący. Łza się wydarzyła, ale nie w pokazany sposób.
Projekt mapowania Titanica pokazał, że pole szczątków wokół wraku rufy było stosunkowo niewielkie. Z głębokości zanurzonej w błocie można było również obliczyć prędkość, z jaką się poruszał. Dodatkowo okrągłe oznaczenia na dnie morskim wskazują, że w momencie uderzenia wirował on w kółko. Połączenie tych dowodów dowiodło, że Titanic kategorycznie nie został rozerwany nad powierzchnią, jak pokazano w filmie. Po prostu, gdyby statek został rozerwany nad powierzchnią, jak pokazano, zarówno wzór rozproszenia, jak i samo pole szczątków byłyby o wiele wielkości większe.
Gdyby reżyser Titanica, James Cameron, zdawał sobie z tego sprawę w czasie produkcji, mógłby to być zupełnie inny film.
Nowe badania pokazują, że jeśli chcesz poznać historię taką, jaka naprawdę się wydarzyła, powinieneś zaufać nauce i archeologii, a nie Hollywood.
